Kulak Burun Boğaz

Kulak Burun Boğaz (KBB) kulak, baş ve boyun bölgesinin hastalıklarını içerisine alan bir daldır.

KBB muayenesinde hastayla ilgili şikayet ne olursa olsun her iki kulağı, burunu, boğazı, genizi, gırtlağı ve boyunu mutlaka muayene etmek gerekir.

Dış kulak yolu iltihabı (Otitis Externa); dış kulak yolunun enflamasyonu, iritasyonu veya enfeksiyonunu ifade eder.Dış kulak kanalında pis kokulu, kaşıntılı iltihabi akıntı görülebilir.

Orta kulak iltihabı (Otitis Media) : Orta kulak ve orta kulağa anatomik bölge olarak bağlanan boşlukları saran mukozanın enfeksiyonuna orta kulak iltihabı denir. Temel olarak tamamen hava ile dolu olması gereken orta kulak boşluğunda iltihabi sıvının bulunmasıdır.

Orta kulak iltihabı klinik seyir olarak hastalık tablosu ilk 3 hafta süreyle akut, 3 hafta ile 3 ay arası subakut, 3 aydan uzun süredir görülmekte ise kronik olarak tanımlanır.

Akut orta kulak iltihabı belirtileri; orta kulak boşluğunun akut bakteriyel bir enfeksiyonu olan orta kulak iltihaplarında kulak ağrısı, kulak akıntısı, işitme azlığı, kaşıntı, ateş, bulantı, kusma, iştahsızlık ve diare (ishal) gibi sistemik bulgulara rastlanır.

Kulak kireçlenmesi (Otoskleroz ) : Orta kulaktan iç kulağa sesin iletilmesini sağlayan kemikçiğin çevresi veya kendisinde oluşan kireçlenme nedeniyle hareketinin kısıtlanması ve ses iletiminin sağlanamamasıyla belirlenen ve genetik geçişi olan bir hastalıktır. Kulak yolundan kulak zarını titreştiren ses dalgaları kulak zarına bağlı olan çekiç kemikçiği ile başlayan ve üzengi (stapes) kemikçiği ile sonlanan orta kulak iletim mekanizmasını aksamasına yol açar.

Burun muayenesinde öncelikle burnun kuru olup olmadığına bakılır. Sağlıklı hayvanlarda burun nemlidir. Burnun kurumuş olması vücut sıcaklığının yükselmiş olabileceğini düşündürmelidir. Burun mukozasının normal rengi pembemsidir. Mukozadaki renk değişimleri çeşitli hastalıklar hakkında fikir verebilir. Mukozadaki kanama odakları pıhtılaşma faktörlerine ilgili rahatsızlıkları, rengin beyaza yakın oluşu anemiyi, sarı olması ise sarılığı düşündürür.

Burunla ilgili en sık gözlenen problem akıntılardır. Burun akıntıları tek ya da çift taraflı olabilir. Tek taraflı burun akıntıları diş kökü apseleri, yabancı cisimler ve neoplazi varlığında gözlenirken, çift taraflı akıntılar; solunum yolu hastalıkları, sistemik bakteriyel, fungal, viral, riketsiyal ve paraziter hastalıklarda gözlenir.

Burunla ilgili diğer önemli bulgu kanamadır. Burun kanamaları Fungal, neoplazik etkenler, yabancı cisim kaçması,travma, şiddetli hapşırık ve akciğer kanamalarında gözlenir. Akan kanın koyu renkli ve pıhtılaşmış olması kanamanın burun boşluğu ya da üst solunum yollarından geldiğini, açık kırmızı renkte olması ise akciğer kanamalarını düşündürür. Trombositlerin azalmasına sebebiyet veren hastalıkların seyri sırasında da burun kanamaları gözlenmektedir.

Burun enfeksiyonlarında ırk yatkınlıklarının da önemi vardır. Özellikle dolikosefalik (dar ve uzun kafalılık) köpek ırklarında mantar ve neoplastik hastalıklar daha çok gözlenir. Kedilerde ise brakisefalik (kısa ve geniş) kafalı ırklar burun hastalıklarına yatkındır.

Burun hastalıklarının tanısı konulurken kafatasının, diş köklerinin ve yumuşak doku kitlelerinin röntgenlerinden, hemogram ve biyokimyasal analizlerden, burun boşluğudan alınan aspiratın laboratuvar ortamında ekimine kadar pek çok farklı metoddan faydalanılabilinir.

Burun hastalıkları:
Rinitis, Alerjik Rinitis, Bakteriyel, Fungal, Viral, Paraziter Rinitisler, Burun Kanalı Stenozu, Burun Kanalı Tümörleri ve Yabancı Cisimleri.

Boğaz bölgesinin anatomik yapısı

Ağız boşluğu ; Dil,dişler,ağız içi yumuşak ve sert dokular,damak,dil ve yutak ön bölümünden oluşur.

Yutak ; Geniz,gırtlak ve ağız boşluğunun alt bölümünü içerir.

Gırtlak ; Epiglottis (üst kapakçık) ve ses tellerini içine alır.

Bademcik Problemleri,

En sık karşılaşılanı genellikle virüslerin neden olduğu bademcik iltihabıdır. Hafif ateş,boğaz ağrısı,lenf bezlerinde şişme ve burun akıntısı gibi küçük belirtiler görülür ve tedaviyi pek gerektirmez. Bakteriyel kökenli olanlar ise daha ağır seyreder ve ilaç tedavisini zorunlu kılar.

Farenjit (Boğaz İltihabı );

Bakteri ve virüslerin yutak bölgesinde oluşturduğu akut- kısa süreli iltihabi bir durumdur. Yutak ile birlikte bademcik dokusu da etkilenebilir ve tonsillit olarak adlandırılır.Kronik farenjitin nedeni ise kirli hava , kimyasal madde soluma v.b. alerjik etkenler yada doğuştan veya sonradan gelişen burun kanalını daraltıp tıkanıklığa sebep olan durumlarda şekillenir.

Larenjit ;

Gırtlak bölgesinin iltihabına verilen isimdir.En çok şikayete konu edilen şey boğaz ağrısı ve ses kısıklığıdır.Genellikle bakteriler,virüsler,kimyasal tahriş ve mide asidine maruz kalma sonucu hastalık oluşur.

Yutma Problemleri;

Yutma 3 aşamadan şekillenir.

1-Oral (ağız içi ),2-Farengeal (yutak bölümü),3- Özefageal (yemek borusu )

Bu bölümlere ait değişik problemler yutma işlemini etkileyecektir.

Oral bölüm; Ağız içi enfeksiyonlar,diş problemleri ve tükrük salgısının azalması

Farengeal bölüm; Tümörler,nörolojik sorunlar (felç gibi),kollajen doku problemleri

Özofageal bölüm; Kollajen doku sorunları (mega özofagus),tümörler

Bütün bu problemlerin tedavileride farklılık gösterir.

Boyun Bölgesinin Kitleleri;

Çene altında boyunun orta, alt veya yan kısmında büyüyerek fark edilen kitlelerin detaylı muayenesi gerekir. Bunun için laboratuvar ve radyolojik tetkikler gerekir.

Genel olarak kronik enfeksiyona bağlı yada metastaz kaynaklıda olabilen iyi/kötü huylu tümörler sonucu büyüyen lenf bezleri ve orta hatta gelişen tiroit bezi kökenli kistler görülmekte olup tedavide kitlenin cerrahi olarak tümüyle çıkarılması gerekir.

Tükürük Bezi Hastalıkları;

Klinik veteriner hekimliğinde ki pratik adı salya kistidir. Her iki kulak önünde (parotis ), çene ve dil altlarında büyük tükürük bezleri bulunur.Ağız içi ve yutak bölgesinde ise çok sayıda küçük tükürük bezi bulunur.Bu bezlerin tamamında ki sorunlar büyük tükürük bezlerine yansır.İltihap,taş ve iyi yada kötü huylu tümörler nedeniyle bezlerde sorunlar yaşanır.

Muayene, radyolojik inceleme (kontrast madde yardımıyla kanalların incelenmesi , ultrasonografi ), ince iğne aspirasyon biyopsisi ile patolojik ve laboratuar tetkiklerle teşhis konulur.

Etkene yönelik ilaç tedavisi ile iyileşme sağlanamıyorsa cerrahi olarak bezin çıkarılması gerekir. Büyük tükürük bezlerinin bir tanesinin tek taraflı çıkarılmasının zararı yoktur.

Ağız Kokusu (Halitosis );

Ağız kokusu dostlarımızla bir arada yaşarken rahatsızlık verebildiği gibi bazı ciddi hastalıkların habercisi de olabilir.

Nedenleri;

· Diş ve diş eti problemleri

· Ağız içi sorunları (Viral ve bakteriyal kökenli yangılar, tümörler, mantar )

· Burun tıkanıklığıyla seyreden problemler

· Solunum yolu hastalıkları

· Metabolik hastalıklar (İmmun sistem, karaciğer, böbrek )

· Mide bağırsak hastalıkları (Paraziter, gastrit, mega özefagus )